Cinema Speciaal - Loveless

di 12 december 2017

Boris en Zhenya liggen in een scheiding. Over het hoofd van hun enige zoon maken ze onafgebroken ruzie en proberen zo snel mogelijk van elkaar en hun appartement af te komen. Allebei bereiden ze hun respectievelijke toekomst voor.

Boris heeft een relatie met een jonge vrouw, die inmiddels zwanger van hem is en Zhenya heeft een relatie met een rijke man. Ze worden volledig opgeslokt door hun eigen bestaan en geen van beiden lijkt nog oog te hebben voor Alyosha, hun 12-jarige zoon. Totdat hij verdwijnt.

Regisseur andrey Zvyagintsev
Acteurs Aleksey Rozin, Maryana Spivak, Yanina Hope

Genre Drama
Tijdsduur 2 uur, 40 minuten

Recensie volkskrant

Loveless is ijselijk mooi, mysterieus én toegankelijk

Hartverscheurend, hoe het kind vermorzeld wordt door deze meedogenloze scheiding. Wanneer Aleksej doorkrijgt dat hij ongewenst is, trekt hij zijn eigen plan. Wat volgt, is een zoektocht met een pijnlijk ironische lading. Niemand keek naar de jongen om toen hij er nog was, maar wanneer zijn verdwijning eindelijk wordt opgemerkt, moet hij koste wat kost worden teruggevonden.

Met zijn vijfde speelfilm, bekroond met de Juryprijs in Cannes, voegt Andrej Zvjagintsev alweer een juweel toe aan een meesterlijk oeuvre. Anders dan het imposante noodlotsdrama Leviathan (2014) vertelt Loveless een tamelijk eenvoudig verhaal; dit is een kraakheldere, strak geregisseerde thriller. Anders dan in The Return (2003) of The Banishment (2007) lijkt religieuze symboliek afwezig. En waar Elena (2011) handelde over een vrouw die uit liefde voor haar zoon tot alles in staat was, gaat Loveless over het andere uiterste. Overeenkomsten zijn er ook met zijn eerdere films: opnieuw draait het om familiebanden en kijkt de regisseur kritisch naar zijn vaderland.

De hardheid van Aleksejs ouders, laat Zvjagintsev zien, is een symptoom van een verkilde, gevoelloze samenleving, waar eigenbelang boven alles gaat. Dat is geen puur Russische aangelegenheid; types als de oeverloos instagrammende, verbolgen Zjenja kun je overal aantreffen, net als zo'n lamlendige lomperik als Boris, die zichzelf als slachtoffer ziet zodra hij op de consequenties van zijn daden wordt gewezen. Toch speelt de Russische geschiedenis een rol. Zjenja's moeder, 'Stalin met een rok aan', heeft haar dochter bepaald niet met liefde overladen.

De enige onbaatzuchtige personages zijn de vrijwilligers die - bij gebrek aan daadkracht van de politie - een professioneel gecoördineerde zoekactie starten. Ze kammen de bossen rondom de Moskouse flats uit en doorzoeken een vervallen Sovjetgebouw. Het levert ijselijk mooie, aangrijpende beelden op, waarbij de camera soms een rol lijkt te spelen in het verhaal, als een niet-zo-neutrale toeschouwer. Eén keer verleent Zvjagintsev hem zelfs een stem, bij een ontmoeting in een restaurant.