---

Componistenportretten

wo 11 oktober 2023 t/m wo 13 maart 2024

COMPONISTENPORTRETTEN
Componistenportretten
In deze reeks wandelen we aan de hand van zes componistenportretten door ruim vier eeuwen muziekgeschiedenis. Monteverdi, Bach, Beethoven, Mahler, Stravinski en als onderwerp van de zesde lezing een aantal vrouwelijke componisten. In de pauze wordt u getracteerd op een kop koffie met appeltaart.

Monteverdi (1567-1643)
Monteverdi leefde op het grensvlak tussen de Renaissance en Barok en was in beide stromingen thuis. Het bijzondere van deze componist is dat hij naar eigen smaak experimenteerde met nieuwe vormen van muziek. Monteverdi stelde de tekst boven de muziek: ‘prima la parole e poi la musica’. Vanuit deze overtuiging brak Monteverdi met de oude regels van de polyfonie. Uiteraard wilde de oude garde niets van deze ‘nieuwigheden’ weten, maar de componisten uit de Barok waren deze wegbereider alleen maar dankbaar. Monteverdi, componeerde madrigalen, opera’s en kerkmuziek zoals de Mariavespers.

Johann Sebastiaan Bach (1685-1750), de polyfone huisman
Bach, de grote meester uit de Barok. Hij schreef monumentale bouwwerken en wordt beschouwd als misschien wel de grootste componist uit de muziekgeschiedenis. Hij kreeg 20 kinderen waarvan er 10 in leven bleven en daarnaast wilde hij het liefst de hele dag met muziek bezig zijn, druk, druk! Bach was een hardwerkende musicus die goed begreep dat muziek verschillende functies heeft, maar hij geloofde vooral dat muziek een middel was om de goddelijke orde van het heelal tot uitdrukking te brengen en de schepper te eren. Fuga, polyfonie, contrapunt, Bach schreef geen saaie meerstemmigheid, iedere partij is een levendige zelfstandige melodie. In deze lezing gaan we met behulp van gitaarspel en een geluidsdrager zijn muziek ontleden.

Ludwig van Beethoven, de Enige (1770-1827)
Beethoven wordt beschouwd als een van de allergrootste componisten allertijden. Ik denk dat iedereen het deuntje ‘Alle Menschen werden Brüder’ wel kent. Beethoven had een sombere jeugd, een wisselend humeur, moeizame verhoudingen met familie, vrienden, uitgevers en opdrachtgevers. Tot op de dag van vandaag onderzoekt men wie zijn ‘onsterfelijke geliefde’ moet zijn geweest. Beethovens wereldbeeld was dat van een hoge cultuur, van verheven idealen in de tijd van de Franse Revolutie. Hoe kon hij componeren in totale doofheid? Wat maakt Beethoven zo groot? In deze lezing gaan we zijn muziek (die met de jaren ingewikkelder en eigenzinniger werd) met behulp van gitaarspel en muziekvoorbeelden ontleden.

Gustav Mahler (1860-1911), en zijn Alma
Gustav Mahler zocht naar de kern van het leven, Nietsche en Schopenauer waren zijn helden. Hoeveel moet je lijden om gelukkig te kunnen zijn. Hij streefde naar de hoogste perfectie. Zijn muziek is levensbeschouwend. De meeste van zijn symfonieën zijn groots van structuur, hebben een tijdsduur van minstens een vol uur en doen een beroep op maximale orkestrale middelen. In maart 2011 deden er bijna 1000 muzikanten mee aan de achtste symfonie uitgevoerd door het concertgebouworkest en drie koren. Vader Jakob, een koebel, de hel en de hemel, uitersten komen voorbij en op mijn gitaar speel ik delen uit zijn symfonie. De muziekvoorbeelden zijn soms heftig dan weer ontroerend.

Igor Stravinsky 1982-1971
Toen Stravinsky de 75 al was gepasseerd had hij overal veel succes, zowel in Amerika als Europa. Hij werd de ‘grand old man’ van de nieuwe muziek genoemd. Stravinsky werd ontvangen op het Witte Huis in Washington door president Kennedy. Zelf had hij echter geen enkele behoefte aan publiciteit en zei sarcastisch: in Washington koestert niemand werkelijk achting voor mijn muziek, alleen voor mijn naam. En toen koningin Juliana haar bewondering voor zijn muziek tot hem uitsprak antwoordde hij: en welk van mijn werken geldt uw bewondering, Majesteit?

Vrouwelijke componisten.
Er is in de muziekgeschiedenis lange tijd weinig aandacht geweest voor vrouwelijke componisten. De hoofdzakelijke reden was de dominantie van vorsten, vaders en echtgenotes. Vrouwen moesten als ze een jaar of veertien waren stoppen met het bespelen van een instrument en vooral geen ambities hebben. De meest sprekende voorbeelden hiervan zijn de begaafde zussen van Mozart en Mendelssohn. Door de eeuwen heen zijn er talloze prachtige composities gemaakt door vrouwen en rondtrekkende virtuozen zoals Clara Schumann. Daarom gaan we in deze lezing al die vergeten vrouwen recht doen.

6 lezingen van 2 uur , elke 4 weken. Toon details
1: woensdag 11 okt 2023 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
2: woensdag 8 nov 2023 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
3: woensdag 6 dec 2023 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
Kerstvakantie: woensdag 3 jan 2024
4: woensdag 10 jan 2024 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
5: woensdag 7 feb 2024 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
6: woensdag 13 mrt 2024 - 10:00 – Het Klooster – lokaal 28
Het Klooster Toon adres-info
€ 90,00 Inclusief € 3,00 voor cursusmateriaal.
Olga Franssen
Startdatum
woensdag 11 oktober 2023 - 10:00

Website: Componistenportretten

---

Over Volksuniversiteit Het Groene Hart

Meer informatie over Volksuniversiteit Het Groene Hart vindt u in de cultuurmap: Volksuniversiteit Het Groene Hart
Bezoekadres: Wilhelminaweg 77 (Het Klooster, 3441 XB Woerden
Contact: tel: 0348 420 662 | e-mail: info@vuhetgroenehart.nl