Verhalen van vroeger

Op de (vrij onbekende) website Utrecht Altijd zijn foto,s verhalen en feiten te vinden over plaatsen en gemeenten in de gehele provincie, dus ook over Woerden. Hieronder treft u twee van de "gevonden" verhalen (Over de Woerdense Romeinse haven en over Herman van Zwanenvelt) en een link naar de site. Ook de quiz van gisteren komt van Utrecht altijd, Ook even "neuzen"?

Herman van Swanevelt.

De uit Woerden afkomstige schilder Herman van Swanevelt maakte deel uit van de Bentveughels, een beroemd feestgezelschap van Noord- en Zuid-Nederlandse kunstenaars. Hij had de bijnaam de 'eremiet', de kluizenaar, omdat hij graag alleen tussen de ruïnes zat te werken. Van Swanevelt volgde de voetsporen van oudere schilders. Herman was in 1603 in Woerden geboren en was een achterkleinzoon van de beroemde schilder Lucas van Leyden. Op twintigjarige leeftijd werkte hij in Parijs, een paar jaar later vestigde hij zich in Rome. Hij is een van de italianisanten, een groep schilders die landschappen schildert in de Italiaanse stijl, met zachte kleuren. Hij werd beroemd met zijn fresco's en schilderde samen met Nicolaas Poussin en Claude Lorrain werken voor het buitenverblijf van de Spaanse koning bij Madrid. Hij is waarschijnlijk in de jaren '40 enige tijd weer naar Woerden teruggekeerd en heeft daar ook geschilderd. In 1650 ging hij in ieder geval terug naar Parijs en trouwde er met een Française. Hij zou in Parijs ook overlijden, vijf jaar na zijn huwelijk.

romeinse haven

In de binnenbocht van de Oude Rijn ligt in de Romeinse tijd het castellum (fort) Laur(i)um, vlakbij de zijrivier de Linschoten. Tegenwoordig valt deze plek binnen het stadje Woerden. De resten van het castellum liggen grotendeels verborgen onder het Kerkplein, onder en rond de Petruskerk.
In het jaar 40 bezoekt keizer Caligula ons land, in verband met zijn plannen voor een veldtocht op Brittannia (Engeland). Hierbij is de Rijn van belang als doorvoerroute van manschappen en voorraden. Archeologische vondsten in Woerden lijken te bewijzen dat het castellum in deze periode al is verrezen. Eerder is gedacht dat het eerste fort op deze plek pas rond 47 werd gebouwd, tijdens de regering van keizer Claudius (41-54). Daarmee zou Laur(i)um na Vechten (ca. 4-5) het oudste castellum langs de Utrechtse limes zijn.

Scheepvaart
Opvallend aan het Woerdense castellum zijn de opgegraven resten van een haven, kadewerken en oeverversterkingen van de oude rivierbedding. Er was ook een houten brug of dam gebouwd en in de vicus (een burgerlijke nederzetting) stond een gebouw dat is geïdentificeerd als botenhuis. Ook zijn in Woerden zeven houten schepen aan de oppervlakte gekomen. Deze vondsten wijzen op een functie van het castellum als havenplaats, waar handelsschepen uit het zuiden en oosten hun lading afleverden.